Winogrona – winorośl właściwa, należy do rodziny winorośli, do podgrupy Vitis vinifera L. subsp. Sylvestris. Winogrona uprawiane są od czasów starożytności. Owoce winorośli wykorzystywane są do produkcji rodzynek, dżemów, galaretek, win, octu winnego, oraz po prostu do spożycia. Pestki winogron są natomiast wykorzystywane do produkcji oleju.
Jesień to czas, kiedy dostępne są nasze krajowe winogrona, dlatego trzeba korzystać z tego co oferują nam w swym składzie. Winogrona są bogatym źródłem związków polifenolowych. W ciemnych winogronach znajdują się: flawonole, kwercetyna, kempferol, katechina, epikatechina oraz resveratrol. Natomiast w składzie jasnych winogron występuje: apigenina, luteolina, flawony, antocyjany, cyjadynina, delfinidyna, kwas elagowy, chlorogenowy, kawowy i fenolokwasy.
Jaki wpływ na zdrowie mają związki polifenolowe?
Związki polifenolowe obejmują największą grupę naturalnych przeciwutleniaczy. Posiadają zdolność do usuwania wolnych rodników z organizmu (działanie przeciwnowotworowe), oprócz tego mają właściwości przeciwwirusowe, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, wyciszające, przeciwbólowe. Związki polifenolowe wpływają na obniżenie ciśnienia krwi i wydzielanie soku trawiennego (żołądkowego) – poprzez ochronę śluzówki przewodu pokarmowego, a także na poprawę wzroku, uszczelniają i wzmacniają naczynia krwionośne.
Co jeszcze kryją w swym składzie winogrona?
Otóż winogrona zawierają witaminę A, betakaroten, witaminę C, kwas foliowy oraz witaminy z grupy B, oprócz tego potas, fosfor, wapń, magnez, żelazo. Zawierają również śladowe ilości cynku, manganu i miedzi, garbniki i pektyny.
Jakie właściwości ma olej z pestek winogron?
Olej z pestek winogron w około 90% składa się przede wszystkim z wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Głównie z kwasu linolowego Ω6, oleinowego Ω9 i linolenowego Ω3. Zawiera również witaminę E, co najważniejsze – w największej ilości ze wszystkich olejów, (w zależności od odmiany winogrona – od 1mg do około 50mg w 100g oleju). Natomiast epikatechina, to kolejny bardzo ważny składnik oleju z pestek winogron. Ma działanie przeciwmiażdżycowe, przeciwzapalne a także przeciwzakrzepowe.
Jakie funkcje pełni w organizmie witamina E?
Witamina E jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach, W organizmie pełni funkcje antyoksydantu, czyli neutralizuje „zmiata” wolne rodniki, ochrania m.in. przed rozwojem chorób nowotworowych, miażdżycy oraz chorób układu krążenia. Witamina E uczestniczy w przekazywaniu informacji między komórkami. Wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego męskiego i żeńskiego, reguluje prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego (odpornościowego), oraz bierze udział w hamowaniu agregacji płytek krwi (zlepianiu się).
Zatem, czy warto korzystać z dobrodziejstw jakie dają nam winogrona?
Oczywiście tak. Zawierają wiele cennych składników, które chronią nasz organizm i zapewniają mu prawidłowe funkcjonowanie. Należy pamiętać, że owoce i warzywa stanowią bardzo ważny składnik diety człowieka, oprócz tego niskokaloryczny, dlatego powinny znajdować się w niej kilka razy dziennie, codziennie.
Autor:
mgr Agnieszka Blumczyńska
Dietetyk kliniczny
Literatura:
- Kołodziejczyk, B. Olas, Pestki winogron jako cenne źródło związków chroniących układ krążenia, Borgis – Postępy Fitoterapii 1/2011, s. 52-57,
- Król, M. Gregorczyk, A. Szymańska, U. Jankiewicz, P. Kowalczyk, Substancje antyoksydacyjne w czerwonym winie, Borgis – Postępy Fitoterapii 4/2013, s. 260-262,
- Gheribi, Związki polifenolowe w owocach i warzywach, Borgis – Medycyna Rodzinna 4/2011, s. 111-115.