Sklepiki szkolne oraz stołówki przeszły już jedną „rewolucję” we wrześniu 2015 roku. Trudno było się przyzwyczaić do zmian, które wprowadzono.
Przypomnijmy, że zakazano sprzedaży konkretnych produktów, należą do nich:
- „słodycze, wyroby cukiernicze, ciastkarskie o zawartości cukru przekraczającej 10 g dodanych na 100 g produktu
- „fast foody”, czyli hamburgery, frytki, dania typu „instant” o zawartości sodu przekraczającej 300 mg w 100g produktu
- przekąski z dodatkiem soli powyżej 300 mg sodu na 100 g produktu, np. paluszki, chipsy
- produkty mleczne o zawartości cukrów dodanych powyżej 15 g na 100g produktu, np. jogurty owocowe, napoje mleczne smakowe
- produkty zbożowe o zawartości cukrów dodanych powyżej 25 g na 100 g produktu
- dżemy, marmolady, syropy wysokosłodzone o zawartości cukrów dodanych powyżej 50 g na 100 g produktu
- napoje gazowane i niegazowane z dodatkiem cukrów i syntetycznych barwników
- napoje energetyzujące i izotoniczne.”
Sklepiki szkolne oraz stołówki
Jakie wprowadzono zmiany? Co będą oferowały sklepiki szkolne oraz stołówki ?
Pieczywo
- w sklepikach szkolnych może być sprzedawane pieczywo z mąk o różnym stopniu oczyszczenia, pełnoziarnistych, bogatych w składniki mineralne, witaminy i błonnik,
- można sprzedawać pieczywo specjalnego przeznaczenia żywieniowego, np. bezglutenowe, niskobiałkowe,
- nie wprowadzono ograniczeń co do zawartości tłuszczy, cukru i soli odnośnie do tych produktów – jak było wcześniej
- zakazano sprzedaży pieczywa wyprodukowanego z ciasta głęboko mrożonego ze względu na jego niską wartość odżywczą,
Słodkości
- dostępne będzie pieczywo półcukiernicze i cukiernicze z wyłączeniem pieczywa produkowanego z ciasta głęboko mrożonego,
- w tym przypadku zdefiniowano kryteria dla takich wyrobów, które mogą znaleźć się w sklepiku szkolnym:
cukier – nie więcej niż 15g w 100 g produktu,
tłuszcz – nie więcej niż 10g w 100 g produktu,
sól – nie więcej niż 0,45g sodu/1,2g soli w 100 g produktu.
Kanapki
- bazą do przygotowywanych kanapek może być różne pieczywo: pszenne, żytnie, mieszane. Rekomendowane jest przede wszystkim pieczywo pełnoziarniste,
- skład kanapek powinien być urozmaicony poprzez dodatek: chudych wędlin, ryb, orzechów, jaj, serów, wyrobów z nasion strączkowych,
- ograniczeniu podlegają: sól, majonez, sosy instant, sosy na bazie śmietany,
- proponowane jest wprowadzenie świeżych ziół,
- obowiązkowo powinny znaleźć się warzywa i owoce.
Sałatki i surówki
- powinny być przygotowywane zgodnie z zasadami racjonalnego odżywiania,
- nie powinny być dosalane, alternatywą dla soli powinny być zioła,
- tłuste sosy powinny być zastępowane dresingami na bazie jogurtu naturalnego
- ogólnie dostępne powinny być surowe warzywa i owoce,
Suszone owoce i warzywa, orzechy, nasiona – jako alternatywa dla słodkich przekąsek
- bez dodatku cukru oraz substancji słodzących,
- bez dodatku soli.
A co do picia?
- mleko, mleko roślinne,
- mleczne produkty fermentowane: kefir, maślanka, jogurt naturalny, mleko acidofilne, smakowe, itp.
- zdefiniowano dla grupy produktów mlecznych kryterium zawartości:
cukrów – nie więcej niż 13,5g w 100 g produktu,
tłuszczu – nie więcej niż 10g w 100 g produktu,
soli – nie więcej niż 0,4g sodu/1g soli w 100 g produktu,
- soki owocowe, warzywne, owocowo – warzywne – bez dodatku cukrów!,
- koktajle owocowe, warzywne i owocowo – warzywne na bazie mleka, napojów roślinnych – bez dodatku cukrów!,
- naturalna woda mineralna, średnio zmineralizowana, stołowa
A teraz kilka informacji na temat żywienia na stołówkach. Czy będzie smaczniej?
- zupy, sosy oraz potrawy powinny być sporządzane z naturalnych składników bez dodatku koncentratów spożywczych,
- w ciągu pięciu dni tygodnia, tylko w dwa dni mogą być podawane potrawy smażone (na oleju roślinnym),
- napoje przygotowywane na miejscu nie mogą zawierać więcej niż 10g cukru w 250 ml napoju,
- warzywa lub owoce do każdego posiłku,
- co najmniej raz w tygodniu porcja ryby,
- jadłospisy i receptury powinny być rekomendowane przez osobę wykwalifikowaną w zakresie żywienia.
Miejmy nadzieję, że dzieci i młodzież będą zadowoleni z wprowadzonych zmian. Nadal nie będzie można kupić: chipsów, paluszków, batonów, lizaków, słodzonych napojów, napojów energetycznych. I to jest dobra informacja, ponieważ mają one naprawdę szkodliwy wpływ na zdrowie i samopoczucie nie tylko dzieci ale nas wszystkich.
Życzę miłej nauki i samych sukcesów. Pomocne będzie w tym na pewno zdrowe i mądre odżywianie!
Autor:
Agnieszka Blumczyńska
Dietetyk kliniczny