Czarne porzeczki (Ribes nigrum) – dziś kilka słów o nich, dojrzewają najwcześniej spośród pozostałych, bo już w lipcu. Lubią miejsca słoneczne, osłonięte od wiatru.
W medycynie ludowej czarne porzeczki stosowane były podczas leczenia infekcji górnych dróg oddechowych, artretyzmie, problemach żołądkowo – jelitowych, migrenie oraz do leczenia anginy.
Czarne porzeczki bogate są szczególnie w witaminę C – 181 mg w 100 g owocu. Zapotrzebowanie na ta witaminę u mężczyzn powyżej 19 r.ż. wynosi 90 mg a u kobiet powyżej 19 r.ż. (nie karmiących piersią oraz nie będących w ciąży) 75 mg. Jak widać, już niewielka ilość tego owocu pozwala zabezpieczyć organizm w witaminę C.
Witamina C ma przede wszystkim właściwości antyoksydacyjne – mają zdolność neutralizacji wolnych rodników, które prowadzą do starzenia się organizmu oraz powstawania nowotworów. Witamina C bierze również udział w regulacji ciśnienia tętniczego, obniżeniu stężenia glukozy, wchłanianiu wapnia i żelaza. Jej bardzo ważna rola to również udział w procesie gojenia się ran, oparzeń i utrzymaniu zdrowych dziąseł. Niedobór tej witaminy może prowadzić do niedokrwistości, szkorbutu oraz astmy.
Oprócz witaminy C czarne porzeczki zawierają witaminy z grupy B, które niezbędne są do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego oraz krwiotwórczego. W wyniku niedoboru tych witamin może dojść do zaburzeń degeneracyjnych (zwyrodnieniowych), osteoporozy a we wczesnym okresie ciąży niedobory mogą powodować wady cewy nerwowej u płodu.
Czarne porzeczki zawierają również witaminę E, która jest silnym antyutleniaczem, chroni nasz organizm przed uszkodzeniem komórek przez reaktywne formy tlenu – stres oksydacyjny. Witamina E działa przeciwzakrzepowo, wpływa na prawidłową wydolność mięśni i wytwarzanie nasienia u mężczyzn. W wyniku niedoboru witaminy E dochodzi do rogowacenia i starzenia się skóry, spadku koncentracji oraz zaburzeń płodności.
W czarnych porzeczkach znajdziemy również witaminę A, która również ma działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, bierze udział w procesie widzenia (zapobiega chorobom oczu) i produkcji włókien kolagenowych, dzięki czemu utrzymuje prawidłowy stan skóry.
Czarne porzeczki
bogactwo witamin i nie tylko.
Czarne porzeczki to również bogactw składników mineralnych, zwłaszcza potasu – 322 mg w 100 g owocu. Potas zapewnia prawidłową gospodarkę wodno – elektrolitową organizmu, jego niedobór może prowadzić do zaburzeń rytmu serca, upośledzenia funkcji nerek, zaburzeń ze strony układu nerwowego oraz mięśniowego.
Wśród składników mineralnych zawartych w czarnych porzeczek znajdziemy również wapń, żelazo, magnez, fosfor, sód oraz cynk.
Czarne porzeczki, dzięki zawartości błonnika wpływają na redukcję poziomu cholesterolu we krwi, obniżenie po posiłkowego stężenia glukozy we krwi.
Polecam przygotowanie konfitury z czarnej porzeczki aby zachować ją na chłodne jesienne i zimowe dni.
Przepis na konfiturę z czarnej porzeczki:
1 kg czarnej porzeczki
500 g cukru
Owoce myjemy, obieramy z gałązek i zasypujemy cukrem aby puściły sok. Następnie porzeczki gotujemy na małym ogniu przez około 20 min. Gdy konfitura zgęstnieje, przelewamy ją do wyparzonych i wysuszonych słoiczków, zakręcamy i ustawiamy słoiczki do góry dnem i tak pozostawiamy do wystygnięcia.
Należy jednak pamiętać, że porzeczki poddane obróbce termicznej tracą duże ilość witamin i składników mineralnych, dlatego najkorzystniej jest je spożywać na surowo!
Polecam, sezon tuż, tuż!!!
Autor:
Agnieszka Blumczyńska
Dietetyk kliniczny
Literatura:
- Henryk Gertig, Juliusz Przysławski, Bromatologia, Zarys nauki o żywności i żywieniu, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007
- Gawecki, „Żywienie człowieka, podstawy nauki o żywieniu”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012
- izz.waw.pl